Matične stanice – blago iz krvi pupkovine
U stvaranju i funkcioniranju našeg tijela sudjeluje više miliona stanica koje imaju svoju funkciju i ulogu, i specijalizirane su za funkcioniranje određenog dijela organizma. Upravo po ovome se razlikuju matične stanice od svih ostalih stanica. One su nespecijalizirane i mogu se transformirati u bilo koji drugi tip stanica u organizmu koji je uništen tijekom procesa starenja, bolesti, ozljede i sl. Izvor su svih stanica u tijelu, a njihova sposobnost regeneracije oštećenih tkiva čini ih jedinstvenim u medicini. Tijelo novorođenčeta bogato je vrijednim, moćnim, vitalnim matičnim stanicama. Tijekom devet mjeseci one su planirale i gradile tijelo novog ljudskog bića. I kasnije tijekom života one pomažu da se održi mehanizam regeneracije organizma. U trenutku rođenja mnogo ovih dragocjenih stanica se nalazi u krvi pupkovine, koju doktor nakon presijecanja drži u svojim rukama.
Vrste matičnih stanica
Matične stanice se mogu podijeliti u različite kategorije ovisno o njihovu nastanku. Jedna od podjela je na embrionalne i odrasle matične stanice. Odrasle matične stanice se dalje dijele na matične stanice koštane srži i matične stanice iz pupkovine koje se još nazivaju pretečama odraslih matičnih stanica.
Embrionalne matične stanice
Embrionalne matične stanice su tip stanica koje pružaju najviše mogućnosti i koje mogu da se razviju u bilo koje tkivo ili tip stanice. Međutim, one se koriste samo u svrhe istraživanja i bolje razumijevanje sposobnosti matičnih stanica.
Matične stanice iz pupkovine
Matične stanice iz krvi pupkovine, neonatalne, često se nazivaju i pretečama odraslih matičnih stanica. Samo u krvi pupkovine postoje ove matične stanice koje još nisu prošle proces starenja kao matične stanice iz koštane srži, te samim time imaju mnogo veće sposobnosti stvaranja različitih ljudskih tkiva. U krvi pupkovine nalaze se hematopoetske matične stanice (stvaraju stanice krvi i imunološkog sustava) , mezenhimalne (imaju sposobnost stvaranja stanica većine tkiva i organa i imaju veliki utjecaj na imunološki sustav) i matične stanice po svojstvima slične embrionalnim VSEL (mogu se pretvoriti u bilo koji tip stanice i tkiva u tijelu).
Matične stanice iz koštane srži
Dugi niz godina ove matične stanice su bile preferirani izvor za transplantacije. Otkrićem matičnih stanica iz pupkovine, medicini su se pružile mnogo veće mogućnosti, te su sada ove matične stanice osnova za primjenu kod teških oboljenja. Proces uzimanja matičnih stanica iz koštane srži je veoma bolan i često je povezan s operacijom. Ove matične stanice, s obzirom da se uzimaju od odraslog čovjeka, starije su i mnogo manje vitalne.
Karakteristike matičnih stanica
Matične stanice se uzimaju pri porodu i nisu prošle proces starenja čovjeka te su zaštićene od bilo kakvih vanjskih utjecaja. One ''znaju'' pronaći bolesne stanice u tkivima i pokrenuti proces liječenja transformirajući se u bilo koji tip stanice u tijelu. Primarnim tipom matičnih stanica iz krvi pupkovine mogu se tretirati mnoga, po život opasna, oboljenja. Trenutno se koriste za tretmane preko 100 oboljenja, dok se brojnim istraživanjima opseg primjene stalno širi. Krv iz pupkovine Vaše bebe ima jedinstvene prednosti u odnosu na matične stanice iz koštane srži. Mlađe su, vitalnije i nisu bile izložene faktorima okoline.
Samoobnavljajuće
Mlade
Pametne
Moćne
Jedinstvene
svjetska tehnologija broj 1
Broj stanica je ključan za uspjeh terapije matičnim stanicama. Što više vitalnih stanica možete da sačuvate, to će biti bolja zaštita zdravlja Vašeg djeteta u budućnosti. Većina sistema za obradu matičnih stanica ne može obraditi male uzorke krvi koji ostaju poslije presijecanja pupčane vrpce te stoga dolazi do nemogućnosti čuvanja matičnih stanica. Toticyte je tehnologija broj 1 u svijetu u obradi matičnih stanica i razvijena je kako bi se uvećao broj stanica prije zamrzavanja a posebno nakon odmrzavanja. Objavljene i provjerene kliničke studije pokazale su da Toticyte osigurava do 3 puta više matičnih stanica u trenutku primjene od svih ostalih sistema obrade matičnih stanica. To znači da se upotrebom Toticyte-a osigurava da uzorak Vašeg djeteta bude upotrebljiv tijekom cijelog života a ne samo u ranom djetinjstvu, kao i da se može koristiti ne samo za jednu već za više primjena.
*60-120% veća vitalnost stanica nakon odmrzavanja od većine drugih tehnologija
*odstranjuje 99,5% potencijalno štetnih eritrocita
Banka matičnih stanica
Cells4Life, najveća banka matičnih stanica u Velikoj Britaniji, pruža opciju čuvanja uzorka u više odjeljaka i na dvije lokacije. Time se omogućava odmrzavanje samo količine koja je potrebna, dok se ostatak čuva za neke buduće terapije. Cells4Life koristi Toticyte tehnologiju zahvaljujući kojoj je moguće obraditi veoma male uzorke krvi koji su po broju usporedivi s uzorcima s više krvi.
Zašto da čuvam matične stanice mojeg djeteta?
- Neograničen regenerativni potencijal za sva tkiva i organe
- Mogućnost tretmana preko 100 bolesti
- 20.000 kliničkih studija koje ispituju nove primjene matičnih stanica
- Mogućnost čuvanja dugi niz godina
- 100% odgovaraju mojem djetetu
- Lako i bezbolno se uzimaju na porodu
- Moguća primjena za sve članove obitelji
- Najmlađe i najpotentnije stanice
Iskoristite priliku koja se pruža jednom u životu!
Zašto Family Health?
- Toticyte - Najbolja svetska tehnologija za obradu matičnih ćelija
- Nanocool - Najsavremeniji transportni set za matične ćelije
- Cells4Life - Najveća banka matičnih ćelija u Velikoj Britaniji
- Najveći broj CD34+ ćelija u trenutku primene - 3x više od ostalih tehnologija
- Mogućnost čuvanja na dve lokacije - Dodatna sigurnost
- Redukovan volumen - Uklanja preko 99% potencijalno štetnih eritrocita
- Više odeljaka - Više primena
- Kompanija u vlasništvu lekara - Etika i humanost pre svega
Primena matičnih ćelija
Standardna primena
Izvor svih ćelija krvi u našim telima je koštana srž u kojoj se nalaze hematopoetske matične ćelije koje kontinuirano prave nove ćelije krvi i zamenjuju uništene. Ukoliko se koštana srž ošteti bolešću ili lekovima, ona prestaje da pravi ove neophodne ćelije krvi što dovodi do ozbiljnih bolesti. U tom slučaju hematopoetske matične ćelije se zamenjuju novim i to se radi transplantacijom koštane srži, odnosno, transplantacijom matičnih ćelija. Krv iz pupčanika je najbolji izvor matičnih ćelija za takvu transplantaciju jer ima daleko manje neželjenih efekata terapije a uspešnost transplantacije je bolja nego sa koštanom srži.
Leukemije
Mijelodisplastični sindromi
Limfomi
Anemije (teška aplastična anemija, anemija srpastih ćelija, Talasemija, Fankonijeva anemija *prvi transplantat matičnih ćelija iz pupčanika napravljen je za ovu bolest još 1988. godine
Nasledne bolesti trombocita – Amegakariocitoza, nasledna trombocitopenija
Mijeloproliferativne bolesti – Akutna mijelofibroza, Policitemija rubra vera, Esencijalna trombocitopenija
Nasledni poremećaji imunog sistema – teška kombinovana imunodeficijencija, drugi nasledni poremećaji imuniteta (Di George sy, Kostman sy, Hemofagocitna limfihistiocitoza)
Metaboličke bolesti – Adrenoleukodistrofija, Gaušerova bolest, Krabeova bolest, Gunterova bolest, Hurler sy, Hanter sy, Niman Pik sy, Taj-Saks bolest, Leš-Nihan sy
Maligne bolesti koštane srži – Multipli mijelom, Waldenstromova makroglobulinemija, leukemija plazma ćelija
Drugi maligniteti – Neuroblastom, Retinoblastom, Nefroblastom
Regenerativni tretmani
Pored koštane srži matične ćelije mogu da regenerišu i druga tkiva i organe. Najviše uspeha ima u primeni kod sledećih bolesti:
Autizam
Cerebralna paraliza
Šlog
Povrede kičme
Multipla skleroza
Amiotrofična lateralna skleroza
Gonartroza
Dijabetes
Atrofija očnog nerva
Ožiljci kože
Ćelavost
Kliničke studije
Trenutno se širom sveta sprovodi oko 20.000 kliničkih studija sa matičnim ćelijama. Primena matičnih ćelija danas je sve zastupljenija u svim poljima medicine i najviše se tretiraju hematološke i neurološke bolesti. Iz krvi pupčanika, osim matičnih ćelija, izdvajaju se i brojne druge ćelije koje se koriste u tretmanima brojnih oboljenja. Danas je moguće i umnožavanje hematopoetskih matičnih ćelija iz krvi pupčanika ako je odgovarajući uzorak za pacijenta mali.
Ispituju se brojne bolesti kod kojih matične ćelije mogu da se primene, a najviše se ispituju bolesti kao što su:
Alchajmerova bolest
Parkinsonova bolest
Povrede mozga
Lupus eritematodes
Kronova bolest
Ekcem
Psorijaza
Reumatoidni artritis
Ulcerativni kolitis
Srčana slabost posle infarkta
Starenje organizma
Akutni respiratorni distres sindrom
Erektilna disfunkcija
Ciroza jetre
HIV
Hronične rane
Corona virus
Procedura čuvanja matičnih ćelija
- Kontaktirajte Family Health
- Preuzmite NanoCool set za prikupljanje i transport matičnih ćelija
- Ponesite set na porođaj
- Obavestite kurira da je porođaj završen i da su matične ćelije uspešno prikupljene
- Transport uzorka do laboratorije
- Obrada uzorka
- Izdavanje rezultata
- Čuvanje na -196° C
- Obrada za primenu
- Transport do bolnice gde će se uraditi transplantacija
Najčešća pitanja
Ne. Doktor ili babica mogu da prikupe krv iz pupčanika u oba tipa porođaja.
Ne, baš naprotiv. Upravo jednostavna metoda dobijanja krvi iz pupčanika čini tako interesantnim izvorom matičnih ćelija. Kada se Vaše dete rodi i kada se pupčana vrpca preseče, krv se uzima iz pupčane vrpce koja je još uvek povezana sa placentom. Majka i dete ne osete ništa, tako da je metoda potpuno sigurna i bezbolna, i po majku i po dete.
Matične ćelije iz krvi pupčanika savršeno odgovaraju detetu od koga su uzete i postoji do 50% šanse da odgovaraju bratu ili sestri. Moguće ih je primeniti i kod ostalih članova porodice uz proveru kompatibilnosti.
Matične ćelije se izdvajaju iz krvi, obrađuju, skladište u posebne odeljke i smrzavaju na -196 °C. Dodatno se ostavljaju mali uzorci za ispitivanja koja će biti potrebna u slučaju terapijske upotrebe.
Zavisi od načina čuvanja. Neke tehnologije čuvaju matične ćelije u kesama koje su podeljene u određenom odnosu. Najbolji način čuvanja je u nekoliko odvojenih odeljaka kako bi se matične ćelije mogle koristiti više puta i za više tretmana.
Hematološke bolesti poput leukemija, limfoma, anemija i mijeloma. Koriste se dosta u regenerativnoj medicini kao na primer u tretmanima za cerebralnu paralizu, autizam, povrede mozga i dijabetes tip1. Pored toga, postoje mnoge kliničke studije koje ispituju upotrebu matičnih ćelija. Na linku možete pogledati sve trenutno prijavljene kliničke studije sa matičnim ćelijama https://clinicaltrials.gov/
Postoje dva tipa primene: autologna (kada se koriste matične ćelije samog deteta) i alogena (koriste se matične ćelije najbližih srodnika iz porodice ili nepoznatog donatora iz javne banke matičnih ćelija). Matične ćelije iz pupčane krvi su spremne za upotrebu odmah posle odmrzavanja. Lekar dobija svu potrebnu dokumentaciju od banke matičnih ćelija kada se odluči za transplantaciju. Ako je potreban alogeni transplantat (za brata ili sestru) onda je potrebno HLA (Human Leukocyte Antigen) testiranje Ukoliko postoji poklapanje trasnplantat može biti primenjen.
Postoje tehnologije obrade matičnih ćelija koje dozvoljavaju odloženo presecanje pupčane vrpce. Takva tehnologija je TotiCyte. Kod drugih tehnologija obrade uzorak u ovim slučajevima može biti nedovoljan.
Ovo zavisi od broja matičnih ćelija sačuvanih u svakom uzorku, kao i od težine i starosti osobe kojoj je potrebna transplantacija. Optimalna doza je 10-20 miliona ćelija po kilogramu telesne mase. Postoje tehnologije za umnožavanje matičnih ćelija i poslednjih godina se koriste u slučaju manjih uzoraka za primenu kod hematoloških bolesti. Kod cerebralne paralize, autizma i povreda mozga, obično mogu da se koriste manji uzorci jer se obično radi o deci ili bebama koji imaju manju težinu.
Matične ćelije mogu da se čuvaju neograničeno jer su na temperaturi na kojoj se čuvaju ( -196° C) svi biološki procesi zaustavljeni. Trenutno u praksi imamo ćelije koje su čuvane, odmrznute i iskorišćene nakon 25 godina. Nakon isteka početnog ugovora moguće je produžiti ugovor na dodatni broj godina.
Najbitniji element odluke treba da bude tehnologija obrade matičnih ćelija jer to direktno utiče na upotrebljivost uzorka u budućnosti. Treba obratiti pažnju i na standarde čuvanja od kojih su najbitniji AABB, HTA i FACT. Najbolji međunarodni izvor za tako nešto je sajt Parents Guide.
Ugovor pored Family Health-a potpisuje i sama banka Cells4Life, a ona je osigurana kod Loyds Brokerage kompanije u slučaju bankrota.
Matične ćelije se skladište u Cells4Life, u Velikoj Britaniji, Burges Hill u blizini Londona.
Da. TotiCyte tehnologija čuva matične ćelije u 5 odvojenih uzoraka kako bi mogli da ih koristite za više tretmana.
Pored načina obrade, ovo je najbitniji element u procesu pohranjivanja matičnih ćelija. Matične ćelije je potrebno dostaviti u banku u najbržem mogućem roku, isključivo avionskim prevozom i u setu za transport koji čuva matične ćelije na najbolji mogući način.
Da, takva mogućnost treba da bude predviđena Ugovorom sa bankom.
U svim porodilištima u Srbiji je moguće uzimanje krvi iz pupčanika.
Da bi se matične ćelije iskoristile roditelji moraju da pošalju zahtev banci matičnih ćelija i ordinirajući lekar mora da indikuje primenu matičnih ćelija za tretman određene bolesti. Nakon toga se šalje pisani zahtev sa naznakom u kojoj bolnici i kada je planirana primena.
Uspešnost tretmana definitivno zavisi od starosti matičnih ćelija. Što su mlađe, matične ćelije mogu više. U bolestima krvi dokazano je da se transplantat sa istim brojem ćelija matičnih ćelija iz pupčanika bolje prihvata nego trasnplantat iz koštane srži. Takođe, lakše je primeniti matične ćelije iz pupčanika kod druge osobe jer nije potrebno potpuno poklapanje.
Rečnik matičnih ćelija
Placenta ili posteljica je organ koji se stvara za vreme trudnoće I predstavlja vezu između majke i bebe. Obiluje matičnim ćelijama koje mogu da se prikupe pored matičnih ćelija iz pupčane vrpce. Pupčana vrpca je sastavni deo posteljice.
Matične ćelije su svemoguće ćelije koje mogu regenerisati bilo koje tkivo ili organ. Za razliku od njih, ćelije odraslog čoveka su unipotentne i ne mogu se preobraziti u drugi tip ćelije.
Proces odvajanja matičnih ćelija od krvne plazme i eritrocita. Izvodi se u sobama AA sterilnosti.
Total nucleated count je ukupni broj ćelija u uzorku krvi iz pupčanika. Pored matičnih ćelija tu se nalaze i monociti, NK ćelije i T limfociti koje sve zasebno imaju primenu u modernoj medicini. Ovo je veoma važan broj jer lekari po njemu određuju da li je uzorak dovoljan za lečenje određene bolesti.
Matične ćelije hematopoeze koje se koriste u regeneraciji koštane srži u bolestima kao što su leukemije ili anemije. Veoma je bitno znati broj ovih ćelija jer to govori o potencijalnoj mogućnosti da uzorak bude upotrebljen kao transplantat u hematološkim bolestima.
American Asocciation of Blood Banks standard koji je zajedno sa HTA (Human Tissue Authority) standardom i FACT (Foundation for the Acreditaion for Celular Therapy) najviši standard u obradi i čuvanju matičnih ćelija.
Mogu da se transformišu u bilo koju ćeliju u organizmu i tako regenerišu bilo koje tkivo ili organ, osnov su regenerativne medicine. Najveći broj kliničkih studija se izvodi upravo sa ovim ćelijama.
Primenjivanje tkiva ili ćelija uzetih od samog pacijenta.
Presađivanje organa ili ćelija drugoj osobi od davaoca. Provera mogućnosti transplantacije se vrši HLA tipizacijom.
Ispitivanje podudarnosti davaoca matičnih ćelija sa primaocem. Postoji 5 pari HLA gena, ukupno 10 gena od kojih je potrebno da se poklopi 6 da bi alogena transplantacija bila moguća. Braća i sestre imaju najveću podudarnost u HLA tipizaciji.
Proces davanja lekova za odbacivanje transplantiranog tkiva ili ćelija. Kod alogene transplantacije ćelija ili organa, telo primaoca se prirodno bori protiv ćelija koje nisu njegove. Lekovima se to odbacivanje sprečava kako bi se ćelije ili organ primile u novom organizmu.
